Dreigen met verkrachting
Een journaliste schrijft een negatieve recensie van een film op een grote nieuwswebsite. Een man die fan is van de regisseur bedreigt haar met verkrachting in de comments, op verschillende social media sites en in persoonlijke berichten. Als gevolg hiervan kan ze een aantal maanden niet werken.
Waar ligt de grens?
Vrouwen die in de publieke belangstelling staan, of hun stem laten horen in het publieke debat en hun mening delen, krijgen regelmatig seksistische commentaar of agressie te verduren. Het doel hiervan is vaak om hen te intimideren en soms zelf helemaal het zwijgen op te leggen. In zo’n geval is er dus niet enkel sprake van een bedreiging met verkrachting maar ook een aanval op de vrije meningsuiting. De bedreigingen worden hier bovendien via verschillende kanalen geuit, al dan niet publiekelijk.
ZWARTE vlag
Iemand bedreigen met verkrachting is een vorm van seksuele intimidatie die, in dit geval, zowel publiekelijk plaatsvindt als doelgericht wordt verstuurd naar de journaliste. Aangezien de journaliste een vrouw is, gaat het hier ook om een vorm van seksisme. Het doel van deze bedreiging is om de journaliste te delegitimeren en haar zo het zwijgen op te leggen, om ze zo uit de digitale ruimte te laten verdwijnen.
Waarom?
Basiscriteria Vlaggensysteem
We beoordelen het gedrag van de man.
- Toestemming – De vrouw heeft hier geen toestemming voor gegeven.
- Vrijwilligheid – De commentaren worden opgedrongen.
- Gelijkwaardigheid – Het is vrouwonvriendelijk.
- Competentie/functioneringsniveau – De man zou moeten weten dat seksistische dreigementen niet tot de aanvaardbare omgangsvormen behoren.
- Gepast voor context – Dit gedrag is in geen enkele context gepast. Hier worden de commentaren niet alleen doelgericht gestuurd naar de journaliste via privé-berichten, maar ook publiekelijk gedeeld.
- Impact – Dit kan intimiderend zijn voor de journaliste en belemmert haar in de uitoefening van haar beroep. Het heeft waarschijnlijk ook een negatief effect op haar privéleven. De bedreigingen kunnen ruim gedeeld en herhaald worden op verschillende sociale media. Ze zal er waarschijnlijk steeds mee geconfronteerd worden.
Wat zegt de wet?
Artikel 442bis (intimidatie) van het Belgische Strafwetboek is op deze situatie van toepassing, omdat de gemoedsrust van de journaliste ernstig wordt verstoord door deze bedreigingen. Ook in deze situatie is de zogenaamde ‘Seksismewet’ van 22 mei 2014 van toepassing. De wet verbiedt ook het publiekelijk vernederen of minachten van iemand anders omwille van haar of zijn geslacht; je mag de ander ook niet reduceren tot haar of zijn seksuele dimensie. De journaliste kan zich eveneens beroepen op artikel 145, §3bis van de wet van 13 juni 2005 betreffende de elektronische communicatie, die onder meer verbiedt om correspondenten op deze manier lastig te vallen.
Dit is ook een situatie van ongewenst seksueel gedrag op het werk, die valt binnen het toepassingsgebied van de Welzijnswet. De journalist kan contact opnemen met een vertrouwenspersoon of een preventieadviseur (contactgegevens vermeld in het arbeidsreglement) voor een luisterend oor, ondersteuning en informatie. Ook kan zij een klacht indienen tegen haar werkgever als hij haar nadien niet beschermt tegen dit soort gedrag. Een werkgever die onvoldoende preventiemaatregelen neemt om een einde te maken aan schade die een werknemer lijdt nadat die formeel verzoek heeft ingediend bij de preventieadviseur, loopt het risico op een gevangenisstraf en/of een geldboete (artikel 122 Sociaal Strafwetboek).
